مرکز پزشکی، آموزشی و درمانی  آیت الله طالقانی

دکتر سودابه درویش ، دانشیار گروه زنان ، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، فلوشیپ اختلالات کف لگن در خانمها، در گفتگو با روابط عمومی بیمارستان آیت الله طالقانی بیان داشت: اختلالات کف لگن در زنان مجموعه‌ای از مشکلات عملکردی و ساختاری هستند که در اثر ضعف، آسیب یا هماهنگی نامناسب عضلات و بافت‌های حمایتی کف لگن ایجاد می‌شوند. مهم‌ترین انواع آن عبارتند از:

 

1. بی‌اختیاری ادرار: شایع‌ترین نوع، که ممکن است به صورت استرسی (نشت هنگام سرفه، عطسه، خنده) یا فوریتی (احساس ناگهانی و شدید دفع) بروز کند.

2. بی‌اختیاری مدفوع یا گاز: به دلیل ضعف عضلات اسفنکتر یا آسیب عصبی.

3. پرولاپس ارگان‌های لگنی: افتادگی مثانه (سیستوسل)، رحم، واژن یا رکتوم (رکتوسل) به داخل یا خارج واژن.

4. درد مزمن لگنی: درد مداوم در ناحیه لگن که گاه همراه با اسپاسم عضلات کف لگن است.

5. دیس‌پارونیا (درد هنگام مقاربت): ناشی از خشکی واژن، اسکار جراحی یا اسپاسم عضلات کف لگن.

6. اختلالات تخلیه ادرار یا مدفوع

7. مشکل در شروع یا کامل کردن دفع

8. اختلالات عملکرد جنسی به علت نقص در عضلات و دیواره های واژن

 

علل شایع

بارداری های متعدد و زایمان‌های طبیعی مکرر یا سخت

افزایش سن و کاهش هورمون استروژن

یبوست مزمن

جراحی‌های لگنی

افزایش فشار شکمی (چاقی، سرفه مزمن، بلند کردن اجسام سنگین)

 

روش‌های درمان

1. تمرینات تقویت عضلات کف لگن (کگل)

2. بیوفیدبک برای آموزش صحیح انقباض و شل‌کردن عضلات

3. تحریک الکتریکی یا مغناطیسی عضلات کف لگن ( با استفاده از صندلی کف لگن یا آر اف واژینال )

4. فیزیوتراپی تخصصی کف لگن

5. تغییر سبک زندگی (کاهش وزن، پیشگیری از یبوست، کنترل سرفه مزمن ، ورزش های تقویت کننده عضلات کف لگن مثل پیلاتس)

6. درمان دارویی (برای بی‌اختیاری فوریتی یا خشکی واژن) ، استفاده از لیزر یا آر اف واژینال برای درمان خشکی واژن

7. وسایل کمکی مانند پساری در پرولاپس خفیف

8. درمانهای جراحی در موارد شدید پرولاپس ( درجه ۳ و ۴) یا بی‌اختیاری ادراری مقاوم به درمان های محافظه کارانه

 

البته اختلالات کف لگن در مردان نیز ممکن است رخ بدهد و شامل موارد زیر است که برای درمان آن بسته به علایم باید به همکاران محترم گوارش، کولورکتال و یا اورولوژیست مراجعه نمایند:

 

1. بی‌اختیاری ادرار: ناتوانی در کنترل خروج ادرار، معمولاً پس از جراحی پروستات یا به علت ضعف عضلات کف لگن.

2. درد مزمن لگنی: درد مداوم در ناحیه لگن یا پرینه که می‌تواند ناشی از التهاب، اسپاسم عضلانی یا مشکلات عصبی باشد.

3. اختلالات جنسی: شامل اختلال نعوظ یا انزال زودرس به دلیل آسیب عصبی یا ضعف عضلانی.

4. یبوست مزمن یا اختلال دفع مدفوع: ناشی از اختلال هماهنگی بین عضلات کف لگن و دستگاه گوارش.

5. پرولاپس اندام‌های لگنی: افتادگی مثانه یا رکتوم به سمت پایین که در مردان نادر اما ممکن است رخ دهد.