مرکز پزشکی، آموزشی و درمانی  آیت الله طالقانی

        مديريت بحران: فرآيند پيش بيني و پيشگيري از وقوع بحران ، برخورد و مداخله در بحران و سالم سازي بعد از وقوع بحران را مديريت بحران گويند.

در مراکز درمانی مانند بیمارستانها هر گونه حادثه غیر مترقبه به عنوان بحران تلقی شده و می بایست به صورت صحیح مدیریت و کنترل گردد تا از تبدیل آن به فاجعه جلوگیری گردد. لذا ضروري است كه هر بيمارستاني بر اساس منابع، امكانات و ويژگي هاي خاص خود، داراي يك ساختار مديريت بحران و يا طرح آمادگي فوري باشد . بر این اساس ساختار مدیریت بحران در بیمارستان طالقانی مطابق با تشکیلات مدیریت بحران وزارت کشور، تشکیل گردیده که شامل یک فرمانده مانند رئیس بیمارستان و چندین واحد و معاونت بوده و این اعضاء علاوه بر کارهای روزمره وظیفه مدیریت بحران را در حوادث خارج و داخل بیمارستانی برعهده دارند.

       کدهای 41 گانه تشکیلات مدیریت بحران:

بر اساس ساختار ارائه شده در نمودار شماره 1 ، تعدادی از مدیران و مسئولان بیمارستان طالقانی ( 41 نفر ) به عنوان اعضای تیم بحران انتخاب و یک کد به هر یک از ایشان اختصاص داده شده است.

  تعيين زنجيره مسئوليت حوادث غيرمترقبه

اعضای تیم بحران هر یک مسئولیتهائی را به عهده دارند به طور مثال فردي كه مسئوليت اعلام خطر و اجراي برنامه حوادث غيرمترقبه را بر عهده دارد به عنوان فرمانده حادثه (Incident Commander) انتخاب مي‌گردد و داراي مسئوليت مشخص مي‌باشد و از بين با سابقه ترين و مجرب ترين افراد موظف در بيمارستان برگزيده مي‌شودو فرماندهي و هماهنگي تمامي‌ واحدهاي بيمارستان را انجام می دهد ( رئیس بیمارستان) . اين فرد وظيفه تقسيم مسئوليت‌ها را در مركز فرماندهي حوادث بيمارستان بر عهده دارد. در مواردي كه فرد يا افرادي از پيش تعيين شده در دسترس نباشند جانشینان وی مسئوليت فرماندهي پاسخ بيمارستان را بر عهده مي‌گيرند. (اين مسئوليت‌ها برحسب موقعيت و نوع بيمارستان قابل تغيير هستند و توسط كيمته بحران و بلایا  تعيين مي‌شوند):

برای هر یک از اعضا جانشینان شماره 1 و 2 نیز مشخص گردیده است. نمودار ساختار مدیریت بحران به صورت تابلو در محل اورژانس و بخش های بستری بیمارستان نصب شده است.

     کدهای بحران:

هنگام بروز حادثه یا بحران در بیمارستان جهت اطلاع رسانی به عموم کارکنان یک کد از طریق pager بیمارستان اعلام می گردد. کد شروع بحران عدد 100 و کد خاتمه حادثه یا بحران عدد 200 می باشد. سایر کدها و حوادث مربوط به آن در بردهای اطلاع رسانی بخشها و راهرو ها ی بیمارستان نصب شده است. و نحوه واکنش  بر اساس حوادث اضطراری اتفاق افتاده در بیمارستان و پیرو مصوبات کمیته های بحران و بلایا، لیست کامل کدهای بحران بیمارستان تعریف شده است که یک نمونه لیست آن در تابلوی اعلانات بخش های بستری نصب شده است. ضمنا وضعیت بحرانی در بیمارستان با اعلام کد 100 شروع شده و با اعلام کد 200 خاتم می یابد. شرح کامل نحوه واکنش در برابر وضعیت های اضطراری و بحران در دستورالعمل هائی در کتابچه ایمنی و سلامت شغلی و بهداشت محیط تحت عنوان " واکنش در هنگام اعلام کدهای بحران" ،  "روش اجرایی آمادگی و واکنش در وضعیت اضطراری" مفصلاً تشریح گردیده است.

        مانور :

مانور مجموعه اي است از راهكارهاي مناسب كه از قبل از وقوع فاجعه یا حوادث به منظور بالابردن سطح آگاهي و آموزش مهارت هاي عملي کارکنان در بیمارستان انجام می گردد و واقعیت نداشته و یک نوع آزمایش شبیه سازی شده است. در بیمارستان می بایست هر سال یکبار مانور برگزار گردد تا میزان آمادگی کارکنان مورد ارزیابی قرار گرفته و نواقص شناسائی و رفع گردند.

  کمیته بحران:

یکی از مهمترین کمیته های بیمارستانی ، کمیته بحران و بلایا است که کلیه اعضای 41 گانه تیم بحران در آن شرکت می نمایند.  هر بيمارستان بايد كميته بحران را با هدف تهيه، توزيع، پيگيري و به روز كردن برنامه حوادث غيرمترقبه تشكيل دهد. اين كميته همچنين مسئوليت آموزش پرسنل و هماهنگي با ديگر سازمان‌هاي دخيل در بخش سلامت را بر عهده دارد.